Tasnanawt n yiḍrisen: aḍris agelman

texte descriptif

Aḍris agelman, mmalent-t ddeqs n tsukaz, ha-tent-a:

A. D aḍris ideg i d-yettili uglam n: wadeg, tumast, amdan, taddart, aɣersiw... 

B. Anaw-a n uḍris, yessenkad-d umlan ɣef kra n usentel s usmiwer n tsukaz-is. 

C. Daɣen, yettḥaz akk isental war tilas, am umezruy, taẓuri, tussna, tarakalt.

D. Seg-s, ameɣri, ilemmed isallen ɣef kra n usentel d wugar n tmussni fell-as.

E. Ulac di tseddarin-is aḥulfu d turdiwin n umeskar. Afran n usentel, yemmal-it-id di tseddart taneggarut.


Tisetratijiyin n tɣuri n uḍris agelman:

- Taɣuri tazerbant (tarurdant) tafessast n uḍris: azwel, igrezwal (intertitres), isummal... Ad gzuɣ ɣef wacu i d-yettmeslay uḍris d yiferdisen iɣef i d-yewwi. 

- Ad aruɣ igrezwal.

- Ad nadiɣ awalen arussinen (ur nettwassen ara).

- Ad derreɣ isallen ixataren.

- Ad geɣ (ad rreɣ) awalen-tisura neɣ iwenniten di tama.

- Ad d-afeɣ aɣawas agelman: tazwart, asnefli, tagrayt.

- Ad d-geɣ agzul d ameẓyan n wayen i gziɣ.

TAΓESSA N UḌRIS AGELMAN:

A. TAZWART:

1. Asentel n usezwer (sujet amené): ad d-ssnekdeɣ asentel s umata, war ma nsmmaɣ-t-id srid. Ad as-sskecmeɣ axemmem i umeɣri war ma fkiɣ-as tiririt.

2. Asentel unkid (sujet posé): ad semmiɣ asentel n uḍris ɣef talɣa n tefyirt tamseɣrut war ma muddeɣ turda-inu 

3. Asentel amebḍu (sujet divisé): ad d-fkeɣ tineqqiḍin (iḥricen) n usnefli ara d-yettwabedren deg uḍris.

. Igrezwal: izwal i yettilin ger tseddarin n uḍris.

. Ameskar: win neɣ tin yuran aḍris

. Taɣbalut: d tamkant (tamdint) ideg yettwaẓreg uḍris, aɣmis, tasɣunt, adlis, asmel internet.

B. ASNEFLI:

- Yiwet tseddart i uglam: tamezwarut, syin, imir-n, di taggara...

- Ad d-snekdeɣ aḥric seg yiḥricen (si tneqqiḍin) n usnefli...

- Iḥricen n usnefli, sneflayen-d tiktiwin tigejdanin n uḍris.

- Yal aḥric, yebḍa ɣef waṭas yifurkan (sous-aspects) i yesneflayen tiktiwin tisinanin n uḍris. 

- Taseddart nniḍen, ad tili i usuddas aḍrisan (organisateur textuel).

- Ad d-mleɣ tamentilt n ufran n usentel-iw s wazal n sin yifukal yelhan iwulmen.


C. TAGRAYT: (yiwet tseddart)

1. Asuddas aḍrisan n tegrayt: 

di taggara, ad nfakk s, taggara n wawal.

2. Asmekti:

Asmekti awezlan n usentel ubdir

3. Alday/tullya:

Asirem, asfillet, asteqsi, afakul, awelleh (recommandation)

4. Iferdisen imuɣlanen (éléments visuels) n uḍris agelman:

. Tugniwin, isummal: zemren ad ilin deg uḍris ideg iswi d asegzi n kra n uferdis seg uḍris.

. Azwel:

d tira i yettilin di tazwara n uḍris

Yura-t-id Sadeq BENDALI

Commentaires