Tadiwennit akked tmedyazt tamarut Lidya n Ǧerǧer

 Anta i d Lidya n Ǧerǧer? 

Tadiwennit n Lidya n Ǧerǧer - Wiza Xelfun
Lidya n Ǧerǧer neɣ Wiza Xelfun (isem n tidet), d taqbaylit i d-ijebden izirran n uyefki deg yidmaren n yemma-s s teqbaylit.  D tin i ilemden taqbaylit deg yirebbi-ines deg udrar n Ǧerǧer.

Melmi tebdiḍ tira? Swayes?

Bdiɣ tira deg useggas n 1987, s teqbaylit maca tira s yisekkilen n taεrabt.

D acu i am-yesḥemmlen tira s Tmaziɣt? 

I d iyi-yesḥemmlen tira s tmaziɣt, d Mass Nuṛ Uld Ɛmara ad fell-as talwit d ṛṛeḥma.

Tettekkiḍ yakan di tedyanin tiseklanin am tmesriyin d temsizzliyin, mmeslay-aɣ-d ɣef way-a.

Ttekkiɣ di tfaskiwin ugar n 20 tikkal, di temsizzelt n tmedyezt, ttekkiɣ deg At Smaεel, deg Yimellaḥen tafeska n Lbacir Amellaḥ, deg Yimceddalen, di Leqṣer n Tubiret, deg At Ziki, deg Uqbu, di Buɣni, d waṭas-nniḍen.

D acu i d-rennunt tmesriyin n udlis amaziɣ i yimura?

Timesriyin n udlis amaziɣ ɣer yimura, d tiktiwin lqayen ara yeǧǧen amyaru aqbayli, ad t-id-alint tismin ɣer yidles-ines.

D acu ara tessumreḍ d allal swayes ara yesεu udlis amaziɣ ugar n wazal?

Urfan n tsusmi
Tutlayt tamaziɣt, dayen yessefraḥen mi tekcem di ttawil atrar, maca ilaq ad nadin medden ɣef yidlisen n tutlayt-nsen acku tuget deg-sen ttwalin ayen ur d-ncudd ɣer yidles. I ten-yeǧǧan ula d ul-nsen iteddu s uẓeṭṭa inmett, allen! tamgerḍt ammas, allaɣ. Yessefna-ten internet, wama adlis gar yifassen ulac am wakken.

Ini-aɣ-d idlisen akk i turiḍ d yizmaz n usuffeɣ-nsen.

Idlisen i uriɣ:

- Amenzu i d-yeffɣen deg useggas: 2018 ɣur tiẓrigin Ccix Muḥend Ulḥusin, d adlis n tmedyezt s uzwel "Urfan n tsusmi"

- Adlis wis 2, n tullisin, yeffeɣ ɣer teẓrigin imru deg useggas n 2020 s uzwel "Yurar-itt lmektub". 

- Akked udlis n tmedyezt i d-yeffɣen di 2020 s uzwel "imeɣban n ṣṣwab".

Anida i zemren ad ten-afen yimdanen i tiɣin?

D idlisen ara afen di tnedlisin Ccix akked Monalisait di Tizi Wezzu, tanedlist Deḥmani n Friḥa akked Muḥemmed Uhaṛun deg Uqbu.

Ahat tliḍ isenfaren wiyaḍ? 

Isenfaren wiyaḍ: deg wayen yeεnan tira n udlis n yeḍrisen d temεayin s yinzan d tmedyezt, d adlis ara yiḥwiǧen yiselmaden n tmaziɣt maca werεad i t-fkiɣ i teẓrigin ara t-id-yessuffɣen. Yella daɣen wungal i mazal ur tfukkeɣ ara s tira. Ttawilat i usiẓreg d wid ixuṣṣen aṭas, wama isenfaren llan.

Tineggura-a, imeskaren simmal rennun-d ɣer unnar n tira maca imeɣriyen, drus. Acu i d tamentilt n way-a?

Yurar-itt lmektub
Ayen yessefraḥen, d imeskaren i d-irennun s tira n yidlisen d wungalen, s tmaziɣt. Di tama-nniḍen, d asḥissef meqqren, acku imeɣriyen d wid yerran taqejjirt ɣer deffir, ur qqaren ara adlis, Ssebbat ṭṭuqqtent.  Amedya: wa yeqqar ur ssineɣ ara ad ɣreɣ s tmaziɣt, wa yettcetki ɣef leɣla n temεict yulin ɣer yigenni nekkni nettṣubbu. Nnan: ma nessečč allaɣ, aεebbuḍ ulac. Wayeḍ yefren taɣuri s ttawil atrar, ma d tuget n yimdanen, yečča-ten ufayesbuki. I FB llan yedrimen, i udlis ulac idrimen.

Tutlayt-nneɣ, tettnadi ad tecbu tiyaḍ, ad taɣ deg yiẓeḍwan inmettiyen akked internet s umata. D acu d tamuɣli-m deg way-a? 

Tutlayt-nneɣ, d ayen yelhan ma tekcem s tehri deg wannar-a n yiẓeḍwan inmettiyen akked internet sumata, tamuɣli-w, iwakken ad tecbu tiyaḍ, ilaq-aɣ ad tt-nseddu nekkni deg ubrid-a atrar.

Swayes i tezmer ad teṭṭef amkan deg-sen?

Tezmer ad teṭṭef amkan deg-sen, s tira d useddu-ines s yal ttawilat ama s tira n yidlisen d wungalen ara yettwarun s tmaziɣt, d ameslay yis-s i tsuta i d-yettlalen d uselmed yis-s deg yiɣerbazen.

D acu i d asirem-im ameqqran di tudert?

Asirem-iw ameqqran di tudert,! d tutlayt-iw ad taweḍ anda wḍent tid yennulen lḥiḍ n ddunit.

Ablug-nneɣ, la am-yessaram aṭas n talwit d tumert di tudert-im d wawwaḍ ɣer lebɣi n wul-im. Nessaram-am ad ternuḍ ɣer zdat deg umecwar n usebɣer n tsekla taqbaylit.

Imeɣban ṣṣwab n Lidya n Ǧerǧer
Ablug-nwen tutlayt-inu, la as-qqareɣ tanemmirt tameqqrant ɣef leqdic-is yesεan azal meqqren yefkan tagnit i yimyura ad d-ibin leqdic-nsen d tiktiwin-nsen.


Awal n taggara, a-t-an ɣur-m.

Awal n taggara: afud igerrzen i yal d amaru yettarun s tutlayt-is d wid i d-yellan deffir n leqdic s tmaziɣt.

Tadiwennit, iga-as-tt Sadaq Bendali

https://sadbendali.blogspot.com/2022/03/tadiwennit-akked-tmedyazt-tamarut-lidya.html

Commentaires

  1. Tanemmirt meqqren i mass Sadak Bendali ɣef tdiwnit-a sseremeɣ-as tikli ɣer sdat s wafud d tezmart n tzemmurt, ama d netta ama d wid akk iqeddcen deg wannar n yidles n tmaziɣt

    RépondreSupprimer
    Réponses
    1. Abrud-nneɣ yiwen, d netta kan ara neḍfer alamma d taggara n tudert-nneɣ. D abrid n tjadit, n tmussni d yidles.

      Supprimer

Enregistrer un commentaire