Asuddes, yettili-d s usemlili n sin wawalen akken ad d-fken awal nniḍen s unamek-is. Neqqar-as isem uddis, yettaleɣ s ddeqs n talɣiwin yemgaraden. Isem uddis, yezmer ad yili yeddukkel di tira, am "asɣarsif"; neɣ ferqen yiferdisen-is di tira, am "ibiw n yilef". Ismawen uddisen, nettaf-iten rzan imɣan, iɣersiwen, tuddar, imdanen, aḍḍanen...Asuddes, iḍerru-d akka:
ISEM+ISEM:
- aqesbuḍ (iɣes+abuḍ)
- iles ufunas (iles+afunas)
- fudelɣem (afud+alɣem)
ISEM+TANZEΓT+ISEM:
- Ilmendis (ilem+n+idis)
- akilugram (akilu+agram)
- tuɣmest n temɣart (imɣi, d aserwes)
ISEM+IGLEM (arbib):
- amergu amezdaɣ (agḍiḍ ur nelli d iminig)
- aqelqul azegzaw ( agḍiḍ, amek yettban)
ISEM+AMYAG (amaɣun):
- asɣar ẓiden (imɣi, taɣara-s)
AMYAG+ISEM:
- cuff mejjir (d aḍḍan)
- ẓidelmum (ẓid +lmum!)
ASUDDES S "BU" neɣ "M":
- burekku (bu+rekku, d aḍḍan n yisekla)
- tabuzewwaɣt (bu+azewwaɣ, isem unti, d aḍḍan)
- m teεrurt (m+taεrurt, d isem n uεekki)
- bukeffus (bu+akeffus, d isem n uεekki)
ASUDDES S "AYT" neɣ "AT" - ISMAWEN N TRAKALT:
- Ayt Xelfun (d isem n wedrum di Bumerdas)
- At Dwala (d isem n wedrum di Tizi Wezzu)
- ayt wawal, at wawal (isem n wid iheddren tidet)
- ayt wakal, at wakal (imawlan n wakal)
Tamawt 1:
Deg usuddes s yisem d yisem, yezmer yisem asemmad n yisem ad yili yura s talɣa n waddad amaruz, md: iles ufunas.
Tamawt 2:
Ismawen yulɣen "ayt", ttbeddilen deg waddad amaruz, md:
- Yezdeɣ deg Wayt Xelfun.
Ismawen uddisen, yulɣen s "at", ur ttbeddilen ara deg waddad amaruz, md:
- Usan- seg At Mlikec.
Di tazwara tanemmirt.
RépondreSupprimerAwellih amezwaru yeεna ismawen i yibeddan s: Bu, s: M, s: Ayet. Ismawen-a waqila d ismawen isuddimen. Ih tella tudessa maca maci am tinin yellan jar sen n iferdisen imawalanen yemgaraden deg unamek. Daya nezmer ad d-nini belli anamek n iferdisen yemqareb, d asuddem daya.
S ta3rabt neqqar-as:
الكنية.
Tanemmirt a gma ɣef uwennit-ik i ilan azal.
RépondreSupprimerXas tuddsa-a tettemcabi kra d الكنية n Taεrabt, yella umgired d ameqqran jar-asen di sen. Di Taεrabt, ssemrasen: اب ـ أم ـ ابن ـ ـ بنت.... Di Tmaziɣt, "bu" mačči anamek-is baba-s n.., "m" mačči anamek-is,yemma-s n... Wiki inumak-nsen, qqnen ladɣa ɣer kra n usɣal amgirdan neɣ isem n umkan, n uqewwar i d-yekkan seg umezwaru deg-s, md:
- Ayt Xelfun - aqewwar neɣ adrum i d-yeǧǧa Xelfun.
- Burekku - aṭṭan i d-iteggen rekku
- M yimezran - d tamacahut i d-ttalsen ɣzf yiwet tmeṭṭut tasbaylit (yecna fell-as Lwennas Meεṭub).