Asuddes (tuddsa)

Asuddes, yettili-d s usemlili n sin wawalen akken ad d-fken awal nniḍen s unamek-is. Neqqar-as isem  uddis, yettaleɣ s ddeqs n talɣiwin yemgaraden. Isem uddis, yezmer ad yili yeddukkel di tira, am "asɣarsif"; neɣ ferqen yiferdisen-is di tira, am "ibiw n yilef". Ismawen uddisen, nettaf-iten rzan imɣan, iɣersiwen, tuddar, imdanen, aḍḍanen...Asuddes, iḍerru-d akka:


ISEM+ISEM:

- aqesbuḍ (iɣes+abuḍ)

- iles ufunas (iles+afunas)

- fudelɣem (afud+alɣem)


ISEM+TANZEΓT+ISEM:

- Ilmendis (ilem+n+idis)

- akilugram (akilu+agram)

- tuɣmest n temɣart (imɣi, d aserwes)


ISEM+IGLEM (arbib):

- amergu amezdaɣ (agḍiḍ ur nelli d iminig)

- aqelqul azegzaw ( agḍiḍ, amek yettban)

ISEM+AMYAG (amaɣun):

- asɣar ẓiden (imɣi, taɣara-s)


AMYAG+ISEM:

- cuff mejjir (d aḍḍan)

- ẓidelmum (ẓid +lmum!)


ASUDDES S "BU" neɣ "M":

- burekku (bu+rekku, d aḍḍan n yisekla)

- tabuzewwaɣt (bu+azewwaɣ, isem unti, d aḍḍan)

- m teεrurt (m+taεrurt, d isem n uεekki)

- bukeffus (bu+akeffus, d isem n uεekki)


ASUDDES S "AYT" neɣ "AT" - ISMAWEN N TRAKALT:

- Ayt Xelfun (d isem n wedrum di Bumerdas)

- At Dwala (d isem n wedrum di Tizi Wezzu)

- ayt wawal, at wawal (isem n wid iheddren tidet)

- ayt wakal, at wakal (imawlan n wakal)


Tamawt 1:

Deg usuddes s yisem d yisem, yezmer yisem asemmad n yisem ad yili yura s talɣa n waddad amaruz, md: iles ufunas.


Tamawt 2:

Ismawen yulɣen "ayt", ttbeddilen deg waddad amaruz, md: 

- Yezdeɣ deg Wayt Xelfun.

Ismawen uddisen, yulɣen s "at", ur ttbeddilen ara deg waddad amaruz, md:

- Usan- seg At Mlikec.

Commentaires

  1. Di tazwara tanemmirt.
    Awellih amezwaru yeεna ismawen i yibeddan s: Bu, s: M, s: Ayet. Ismawen-a waqila d ismawen isuddimen. Ih tella tudessa maca maci am tinin yellan jar sen n iferdisen imawalanen yemgaraden deg unamek. Daya nezmer ad d-nini belli anamek n iferdisen yemqareb, d asuddem daya.
    S ta3rabt neqqar-as:
    الكنية.

    RépondreSupprimer
  2. Tanemmirt a gma ɣef uwennit-ik i ilan azal.
    Xas tuddsa-a tettemcabi kra d الكنية n Taεrabt, yella umgired d ameqqran jar-asen di sen. Di Taεrabt, ssemrasen: اب ـ أم ـ ابن ـ ـ بنت.... Di Tmaziɣt, "bu" mačči anamek-is baba-s n.., "m" mačči anamek-is,yemma-s n... Wiki inumak-nsen, qqnen ladɣa ɣer kra n usɣal amgirdan neɣ isem n umkan, n uqewwar i d-yekkan seg umezwaru deg-s, md:
    - Ayt Xelfun - aqewwar neɣ adrum i d-yeǧǧa Xelfun.
    - Burekku - aṭṭan i d-iteggen rekku
    - M yimezran - d tamacahut i d-ttalsen ɣzf yiwet tmeṭṭut tasbaylit (yecna fell-as Lwennas Meεṭub).

    RépondreSupprimer

Enregistrer un commentaire