Akken neẓra di temsirt "imqimen udmawanen", amqim awṣil n umyag (usrid neɣ arusrid), iteqqen ɣer umyag. Nezmer ad t-naf yeḍfer-it (deffir-s) neɣ yezwar-it (zdat-s).. Tikwal, tettilin di sin, ḍefren-t neɣ zwaren-t. Melmi yettili uwṣil n umyag deffir umyag uɣur icudd? Isatalen, rzan timeẓri n umyag d yiferdisen nniḍen i as-yezzin i umyag. Ha-tent-aya:
A- Deffir umyag:
Anaḍ:
- Awi-t ɣer yiger. (awsil usrid)
- Awi-as ɣer yiger. (awsil arusrid)
- Awi-as-t ɣer yiger. (awsil arusrid + awsil usrid)
Anaḍ ussid:
- Ttawi-t ɣer yiger. (awsil usrid)
- Ttawi-as ɣer yiger. (awsil arusrid)
- Ttawi-as-t ɣer yiger. (awsil arusrid + awsil usrid)
Izri ilaw:
- Yegzem-itt. (awsil usrid)
- Yegzem-as. (awsil arusrid)
- Yegzem-as-tt. (awsil arusrid + awsil usrid)
Urmir war tazelɣa "ad":
- Ddem-d awren, tawiḍ-t. (awsil usrid)
- Ddem-d awren, tawiḍ-as. (awsil arusrid)
- Ddem-d awren, tawiḍ-as-t. (awsil arusrid + awsil usrid)
Urmir ussid war tazelɣa:
- Tettawi-t. (awsil usrid)
- Tettawi-as. (awsil arusrid)
- Tettawi-as-t. (awsil arusrid + awsil usrid)
B- Zdat umyag:
Anaḍ ussid ibaw:
- Ur ten-ttawi ara ɣer yiger. (awsil usrid)
- Ur as-ttawi ara ɣer yiger. (awsil arusrid)
- Ur as-ten-tawi ara ɣer yiger. (awsil arusrid + awsil usrid)
Izri ibaw:
- Ur tt-yegzim ara. (awsil usrid)
- Ur as-yegzim ara. (awsil arusrid)
- Ur as-tt-yegzim ara. (awsil arusrid + awsil usrid)
Urmir s "ad" neɣ "ara":
- Ad tt-yegzem. Mi ara tt-yegzem. (awsil usrid)
- Ad as-yegzem. Mi ara as-yegzem. (awsil arusrid)
- Ad as-tt-yegzem. Mi ara as-tt-yegzem. (awsil arusrid + awsil usrid)
Urmir ussid s tzelɣa:
- La tt-igezzem. (awsil usrid)
- La as-igezzem. (awsil arusrid)
- La as-tt-igezzem. (awsil arusrid + awsil usrid)
Amaɣun:
- D netta i tt-igezmen/ara tt-igezmen/i tt-igezzmen. (awsil usrid)
- D netta i as-igezmen/ara as-igezmen/ i as-igezzmen. (awsil arusrid)
- D netta i as-tt-igezmen/ara as-tt-igezmen/i as-tt-igezzmen. (awsil arusrid + awsil usrid)
Inumak:
Awsil usrid:
Awsil n umyag usrid, yettaṭṭaf adeg n yisem neɣ asenfal-is i yesεan tawuri n usemmad usrid, md:
- Nezla ikerri. / Nezla-t. ("t", yuɣal deg wadeg n "ikerri")
- Nezla ikerri aberkan. / Nezla-t. ("t", yuɣal deg wadeg n "ikerri aberkan")
- Nezla winna i d-yuɣ dadda. Nezla-t. ("t", yuɣal deg wadeg n "winna i d-yuɣ dadda")
Awsil arusrid:
Awsil n umyag arusrid, yettaṭṭaf adeg n yisem neɣ asenfal-is i yesεan tawuri n usemmad arusrid, md:
- Fkan awren i tgellilt / Fkan-as awren. ("as", yuɣal deg wadeg n "tgellilt")
- Fkan awren i tgellilt n udrum. / Fkan-as awren. ("as", yuɣal deg wadeg n "tgellilt n udrum")
- Fkan awren i tin ur nesεi. / Fkan-as awren. ("as", yuɣal deg wadeg n "tin ur nesεi")
Adeg-nsen di tefyirt:
Deffir umyag:
Akken d-yusa deg ufella, adeg n uwsil n umyag (d usrid neɣ arusrid), yettili deffir umyag mi ara yili yefti:
ɣer wanaḍ:
- Awi-ten. Awi-as. Awi-as-ten
ɣer wanaḍ ussid ilaw:
- Ttawi-ten. Ttawi-as. Ttawi-as-ten
ɣer yizri ilaw:
- Tmudd-itt. Tmudd-as. Tmudd-as-tt.
ɣer wurmir war tazelɣa:
- Ddem, tmudd-tt. Ddem, tmudd-as. Ddem, tmudd-as-tt.
ɣer wurmir ussid war tazelɣa:
- Ttaddam, tettmudduḍ-tt. Ttaddam, temudduḍ-as. Ttaddam, temudduḍ-as-tt.
Zdat umyag:
Akken d-yusa deg ufella daɣen, adeg n uwsil n umyag (d usrid neɣ arusrid), yettili zdat umyag mi ara yili yefti:
ɣer wanaḍ ussid ibaw:
- Ur as-ten-ttawi ara.
ɣer yizri ibaw:
- Ur as-tt-mudd ara.
ɣer wurmir s tzelɣa "ad" neɣ "ara":
- Ad as-tt-tmudd.
- Mi ara as-tt-tmudd.
ɣer wurmir ussid s tzelɣa:
- La as-tt-tettmuddu.
deg umaɣun:
- D netta i as-tt-igezmen.
- D netta ara as-tt-igezmen.
- D netta i as-tt-igezzmen.
Tamawt:
Mi ara myeḍfaren sin yiwsilen n umyag usrid d urusrid, d arusid i izewwiren (usrid, yettas-d deffir-s). D annect-a i iḍerrun di yal tagnit: ama llan deffir umyag, ama zdat-s. Ẓer imedyaten-a:
- Idrimen-is, yefka-as-ten.
- Idrimen-is, ad as-ten-yefk.
Commentaires
Enregistrer un commentaire