Asemgired ger "e" d "a"

Aṭas n yimdanen, ur teggen ara amgired ger sin yimesla "a" d "e".  Sin yimesla-a, myeqraben aṭas (deg ususru). Tikwal, ad teḥḥared acu n usekkil ara taruḍ, ma d a neɣ d e!  Di tilawt, d ayen isehlen maḍi ma nerra tamawt ɣer wamek yettususruy yal yiwen seg yimesla-a. Ha-t-a wamek: 

Mi ara tiliḍ tebɣiḍ ad taruḍ awal akken iwata,

1. Ad taruḍ awal, ad teğğeḍ amkan n usekkil d ilem, md:

-taf.t, azr.r, am.ziɣ, as.ru

2-Tura, ɣer-d awalen war tiɣri:

-taft, azrr, amziɣ, asru.

3-Mi d-teɣriḍ awalen, ẓer ma ibeddel ususru ger

wamek i ten-tessusruyeḍ si zik d tura qbel ad

ternuḍ tiɣri ilaqen deg umkan-is.

4-Deg wawalen akk, ibeddel ususru, ihi d "a" i

ilaqen ad t-taruḍ deg wadeg n tneqqiḍt:

-tafat, azrar, amaziɣ, asaru.

5- Ad d-nernu awalen nniḍen, ad nexdem am

tazwara:

-tam.ṭṭut, ib.dd, am.nzu.

6-Ad d-nɣer yal awal send ad nernu tiɣri iwatan:

- tamṭṭut, ibdd, amnzu.

Da, mi ara d-nɣer, awalen nessenṭaq-iten akken i nuɣ tanumi neqqar-iten, i asen-nsell neɣ i ten-nessen.

Ihi, di tegnit am ta, d "e" ara naru deg wadeg ilem:

- tameṭṭut, ibedd, amenzu.

Kra n wawalen ideg nettaru "a":

aḍ.r/aḍar, tamɣ.rt/tamɣart, amd.n/amdan, am.ru/amaru, ag.dir/agadir.

Kra n wawalen ideg nettaru "e":

nekc.m/nekcem,  igid.r/igider, ig.n/igen, im.nsi/imensi, m.dd.n/medden, alɣ.m/alɣem.

Sadaq Bendali

https://sadbendali.blogspot.com/2020/12/asemgired-ger-e-d-a.html



Commentaires