"Ma yella ur d-uriɣ ara s tmeslayt s iyi-d-tessawel yemma a h Yelli, s wacu tebɣam ad d-aruɣ!" D amenzay seg wayen tenna tmarut di tdiwennit-a:
Tutlayt-inu: Azul. D anta-tt Zohra AOUDIA?
Zuhra Awdiya: Azul fell-awen, tanemmirt-nwen imi iyi-tgam leqder d ccan s leεraḍa-agi d tegnit i iyi-tefkam akken ad utlayeɣ kra ɣef wungal-inu «Tiziri». S tumert tameqqrant ara d-rreɣ ɣef yisteqsiyen. Nekk, Zuhra Awdiya, n taddart n Texliǧt At Ɛettu, di Ɛin Lḥemmam (Micli). Luleɣ deg yiseggasen n 80, xedmeɣ yakan d afus ayeffus ɣer yibugaṭuten. Xedmeɣ daɣen deg tedbelt n yiɣerbazen. Wwiɣ-d BAK deg useggas 2010. Γriɣ deg tesdawit n Mulud Mεemmri ansi d-ffɣeɣ s ugerdas n Master deg tesnilest (tasniremt d tesnulfawalt). Uriɣ sin yiḍrisen: "Jida Ḥemmu", "abrid ɣer lɣerba", ffɣen-d deg tesɣunt aselmad deg wuṭṭun wis 07 i d-yeffɣen deg yebrir 2020. Ma deg 2021, ssuffɣeɣ-d ungal-inu amezwru s uzwel TIZIRI ɣer tezrigin ACHAB.
Tutlayt-inu: D acu i d tawuri-m deg tudert n yal ass?
Zuhra Awdiya D taselmadt n Tmaziɣt deg tesnawit n Ɛebban Ṛemḍan deg Tizi Wezzu.
Tutlayt-inu: D acu i kem-ijebden ɣer tira?
Zuhra Awdiya: D tira i yi-ijebden ɣur-s acku twala llant temsal ḥwaǧent tabɣest akken ad yemmeslay umdan fell-asent ladɣa deg tmetti-nneɣ. Imi nekk d yiwet i iḥemmlen ad tini tidet akken tella daɣen ad d-tebru i rray-is s teɣzi s tehri mebla akukru.
Tutlayt-inu: Ahat yella win i kem-yesbeɣsen akken ad tuɣaleḍ d tamarut?
Zuhra Awdiya Am wakken i d-nniɣ yal tikkelt tajmilt tameqqrant ad tuɣal i Mass Saïd Chemakh akked Lyes Belaïdi d nutni i iyi-iserrḥen ɣer lebḥer n tira acku ḥemmlen aɣanib-inu aseklan d wamek wezzneɣ timsal. Mebla ma ttuɣ wiyaḍ nniḍen am Kahina Hireche, Nassima KhouKhi, Saliha Hemrani d wiyaḍ...
Tutlayt-inu: Kemm, d tin yuran s Tmaziɣt taqbaylit. Annect-a, d afran neɣ d tamara?
Zuhra Awdiya: Ma yella ur d-uriɣ ara s tmeslayt s iyi-d-tessawel yemma a h Yelli, s wacu tebɣam ad d-aruɣ! D tira kan i izemren ad tefk i tutlayt tudert ɣezzifen.
Tutlayt-inu: D acu n uḥric n wass ideg tḥemmleḍ ad taruḍ? Ayɣer?
Zuhra Awdiya: Ur zmireɣ ad xtireɣ tagnit neɣ adeg anda ara aruɣ mi iyi-d-tusa tjenniwt (L'inspiration!), imru ad yebdu tikli.
Tutlayt-inu: Ini-d awal ɣef wungal-im “Tiziri”, ɣef wacu d-yettmeslay. Amek i t-mugren yimeɣriyen?
Zuhra Awdiya: D yiwen wungal i yufgen d afug. Acku yekcem-d s uɣanib d yisental imaynuten. Anda i d-tules tziri tadyant-is seg wasmi tella deg tεebbuḍt n yemma-s armi d asmi d-teffeɣ d tabugaṭut deg tedyant-is tbedd ɣef waṭas n tfuḥanin am tmenɣiwt n yiman, tamḥeqranit, tigujjelt, tteεdiyat n yirgazen ɣef tlawin ar taggara...
Tutlayt-inu: Ahat tesεiḍ isenfaren nniḍen n tira. I melmi ungal wayeḍ?
Zuhra Awdiya: La ttrebbiɣ tirga-w yiwet yiwet mi d-yelḥeq lawan ad asent-id-serrḥeɣ ɣer wennar ad urarent.
Tutlayt-inu: D acu tḥemmleḍ ad txedmeḍ di tudert-im n yal ass, deg wakuden-im ilmawen?
Zuhra Awdiya: Ur sεiɣ ara akud ilem acku tudert-iw n yal ass tettruḥu gar uselmed, taɣuri s snat tutlayin : Tamaziɣt d Tefransist, aferreǧ n yinadiyen n wayen yerzan timenɣiwt (Les enquêtes criminelles), addal, asewwi d tira mi iyi-d-tusa tehregt. Ɣur-i, akud ilem d asteεfu, d lawan n tguni acku ilem yettak-d kan ilem.
Tutlayt-inu: Acu d tamuɣli-m ɣef waddad n tsekla Tamaziɣt yuran, ladɣa s Teqbaylit?
Zuhra Awdiya: Tessefraḥ acku aṭas i d-yernan ɣer wennar-agi n tsekla. Acu kan ilaq ad d-ilin yisental imaynuten ur nettezzi ara kan ɣef yiwet n tbaqit. Yelha daɣen ma nura-d ɣef tmettiyin nniḍen. Akken tutlayt-nneɣ ad teḥrez amkan-is deg umaḍal s lekmal-is.
Tutlayt-inu: Llan wid i d-yeqqaren belli tasekla-a tettmuddu-d aṭas n usirem maca tutlayt mačči d ungalen akked d tullisin kan i teḥwaǧ! D acu d tamuɣli-m deg way-a?
Ma asirem fell-as i tebna tudert acu kan yehwaǧ lebɣi d uxeddim akken ad yessiweḍ bab-is ɣer yiswi.
Zuhra Awdiya: D tidet tasekla semman-as iziɣer n tutlayt ma neṭṭef deg umedya, Tamaziɣt, d tasekla timawit i tt-yeǧǧan tedder leqrun armi i d-tezger ɣer tizi n wass-a. meɛna mačči ala tasekla ara yessidren tutlayt. Ilaq yal yiwen seg tama-s s wayen yezmer neɣ s wayen yessen ad tt-yessekcem deg unnar n uxeddim. Tameslayt, ilaq ad tekcem akk taɣulin am tẓuri, tadamsa, tasreḍt, addal, tasertit, amezruy, asedwel, taɣamsa, tussna, tasnselkimt …
Tutlayt-inu: D acu n yizen i tettwaliḍ ilaq ad t-nessiweḍ i yimeɣriyen i yesεan tussna d tmussni di taɣulin nniḍen?
Zuhra Awdiya: Ilaq ad fken azal i tɣuri n wungalen n Tmaziɣt. Acku nekk kerheɣ awal-nni i d-qqaren kra " Ur qqareɣ ara ungal n Tmaziɣt acku nekk ur ssineɣ ara Taqbaylit!!" Yerna ad t-tafeḍ yettmeslay-ak-id s Teqbaylit. Tutlayt d arraw-is kan ara tt-irefden.
Tutlayt-inu: D acu d isirmen-im imeqqranen deg tudert-im s umata?
Zuhra Awdiya: Isirmen-inu leqqayit, ur sεin tilas. Zemreɣ kan ad bedreɣ yiwen; Ad tebbeεnunez, ad teẓẓel Tmaziɣt deg tmurt n Tmazɣa, ad tifrir ger tmura.
Tutlayt-inu: Ini-d awal ɣef ublug-nneɣ "Tutlayt-inu" i iqeddcen ɣef tutlayt d yidles.
Zuhra Awdiya: Afud igerrzen. Kemmlet ur ḥebbset ara. D ablug ara yernun afud i yimura akked tsekla. D tagnit i yimeɣriyen ad issinen wid yettarun d wayen i d-itteffɣen s tutlayt tamaziɣt.
Tanemmirt-nwen.
Tadiwennit, yexdem-itt Sadeq Bendali
https://sadbendali.blogspot.com/2021/06/tamarut-zuhra-awdiyatutlayt-d-arraw-is.html
Igerrez leqdic-ik am yal tikkelt,tettmudduḍ tagnit i wid d tid iqeddcen ɣef tutlayt n tmaziɣt. Tannemirt-ik
RépondreSupprimerMazal "lxir ɣer sdat". Nessaram kan, imdanen ad qqaren, ad zzuzuren ayen i d-nettawi.
Supprimer