Tutlayt-inu : Anwa i d Lyas n At Izid ?
Lyas Ayt Izid: Lyas Gectuli, d amdan icuban imdanen merra. Ilul ass n lexmis amenzu deg wunbir deg useggas 1987 di taddart n Wayt Izid taɣiwant n Ssuq n Letniyen, di Mεatqa. Lyas, yekker-d deg yirebbi n tmedyezt. Yettuzuzen s yicewwiqen n tyemmat i d-yecrurden si twacult n tẓuri, imi xal-is d amedyaz daɣen.
Tutlayt -inu : Melmi d wamek tkecmeḍ annar n tmedyezt ?
Lyas Ayt Izid: Lyas Gectuli, mačči d netta i yextaren annar n tmedyezt maca d nettat i t- yextaren i wakken ad -yeggri d axalaf n tsuta iεeddan i tsuta n wassa d tin ara d- iteddun. Asmi lliɣ d ameẓyan werǧin i faqeɣ i yiman-iw neɣ ad refdeɣ ttεebga ẓẓayen ɣef yiri-w. Akken teẓram, asefru am win ara irefden lfuci ger yiɣallen-is, asefru am tersasin mi ffɣent si txenfuct, werǧin ad zzint ɣur-s i wakken ad εawdent tuffɣa. Lliɣ semḥaseɣ aṭas i tezlatin di rradyu tis snat, ḥemmleɣ tidwilin n tmedyezt, ttraǧuɣ-tent am win yerǧan aɣrib deg unafag.
Asmi d- mmdeɣ cwiṭ, ḥefḍeɣ isefra n si Muhend u Mḥend. Ttḥiriɣ ad tili tmeɣra di taddart-nneɣ i wakken ad ten-id-iniɣ i yemdanen xas akken meziyiɣ di leεmer. Ttraǧuɣ alama fukken yicenayen i wakken ad d-iniɣ sin neɣ tlata yisefra. Kecmeɣ annar n tmedyezt deg useggas 1999 asmi sεiɣ 11 yiseggasen di leεmer-iw. Asefru amenzu i uriɣ cfiɣ-as yakan.
Tutlayt-inu : Acu-ten yisental ara naf deg udlis-ik ?
Lyas Ayt Izid: Times n yihulfan d ammud n tmedyezt i d-ssuffɣeɣ deg useggas 2018, deg-s 17 yisental. Ad naf tayri, tajmilt i tyemmat akked tsertit. Semgardeɣ isental i wakken imeɣri ad yextir asentel i yebɣa ad iɣer.
Tutlayt-inu : Tewwiḍ ddeqs warrazen, melmi ? Bder-aɣ-ten-id.
Lyas Ayt Izid: Gar warrazen wwiɣ :
Arraz wis sin Meεtub lwennas i d-thegga la "fondation matoub Lounes" deg useggas 2012. Arraz amezwaru di tfaska n le "montage poétique" i d-thegga tiddukla tadelsant taflest deg useggas 2017. Arraz wis 4 deg At Lqasem di Buɣni 2018.
Tutlayt-inu : Anwi icennayen neɣ imedyazen iwumi tḥemmleḍ ad tesleḍ ?
Lyas Ayt Izid:
Deg yicenayen i ḥemmleɣ aṭas, ad d-iniɣ Dda Sliman Ɛazem, Lunis Ayt Mangellat, Lwennas Meεtub akked Ɛabbas At Rzin.
Lyas Ayt Izid: A asteqsi s wazal-is. D asḥissef ameqqran imi timetti-nneɣ ur tefki ara azal i tmedyezt. Daɣen, tamurt-nneɣ am tmetti lhant deg yiwen ubrid am wakken msefhament ɣef umedyaz, yella maca yettwaḥqer . Di tmura nniḍen, ad naf d akken d tamedyezt i irefden tutlayin.
Tutlayt-inu : Tettmagareḍ-d uguren, ma llan d acu-ten ?
Lyas Ayt Izid: Uguren llan, acu kan, akken bɣun rsen-d ɣef wannar n tmedyezt ad ten-ibibb umedyaz. Yella d asebbar i wuguren imi yesεa imru iferru-ten yis-s.
Ugur ameqqran, akken llan yimedyazen i d-yessuffuɣen idlisen acu kan yettali-ten uɣebbar di temkarḍiyin imi imdanen ur qqaren ara tamedyezt.
Tutlayt-inu : Tεeddaḍ-d yakan di tedwilin n tmedyezt. Acu i d-ternid seg-sent i tira-k ?
Lyas Ayt Izid: D tidet, εeddaɣ deg waṭas n tedwilin n yisefra deg yimaṭtafen n rradyu, amedya, awal d aciri ɣer Kamal si Muhemmed di rradyu tis snat, azal n tlata tikkal deg tiliẓri wis 4 - tv4, di tedwilt n Mreḥba. Ɛeddaɣ daɣen, achal tikkal di tedwilt Rreḥba n yisefra ɣer Nureddin Ayt Sliman d Zira At Lḥusin. Ufiɣ-d akken tidwilin n yisefra, am win yesseqraben aseklu ɣer lεinser n waman: yal tikkelt mi ara εeddiɣ di tedwilt, ttnerniɣ am wakken yettnerni yimɣi di tefsut. Aṭas n wid i iyi-d-irennun afud d tebɣest, iwakken ad kemmleɣ deg unnar n tmedyezt. Ttḥulfuɣ qerbeɣ ɣer yimdanen mliḥ imi kecmeɣ yal axxam werǧin lliɣ tawwurt.
Tutlayt-inu : Ma nniɣ-ak-d taqbaylit neɣ tamaziɣt, acu ara tiniḍ ?
Lyas Ayt Izid: Taqbaylit d idammen-iw, tedda deg yiẓuran-iw si tlalit-iw ɣer wassa tamaziɣt d amenuɣ ɣef laṣel n lejdud-iw, taεkemt ɣef tuyat n yal amaziɣ, yewwi-d ad yesseḥbiber, wa ad yennaɣ ɣef laṣel-is.
Tutlayt-inu : Tettekkaḍ di tdukliwin tidelsanin, ini-d awal-ik deg usentel-a ?
Lyas Ayt Izid: Tiddukliwin tidelsanin, d rruḥ n yal taddart di tudrin-nneɣ. Ttwaliɣ d akken tiddukla, d asenεet n yal taddart i yiɣallen n umenuɣ-is ɣef teqbaylit d tmaziɣt s umata. Send ad iliɣ d aεeggal di tiddukla tadelsant di taddart-iw, zziɣ-d acḥal n tudrin anda i iyi-d-ssawalent tdukliwin ad d-awiɣ isefra neɣ ad iliɣ animateur d ayen iyi-ǧǧan ad asmeɣ di leqdic-nsent. D ayen i yi-yeǧǧan ad d-ḥyuɣ tiddukla tadelsant d leqdicat icudden ɣer umezruy n tmaziɣt imi di taddart -nneɣ, tella yakan tiddukla. Asmi teḥres teswiεt di Tmurt n Leqbayel deg yiseggasen 90, teḥbes.
Di taggarra n useggas 2015 tusa-iyi-d tikti i wakken ad nesfuggel yennayer n useggas 2016, mi lliɣ ttqessirreɣ d yilmezyen n taddart-iw bedreɣ-d asfuggel n yennayer ufiɣ-d ddan akk di tikti-w syen nεeggen anejmuε i wakken ad nebdu leqdic n tmeɣra icuban tagi . S tumert d rrezg i d- rran yilmeẓyen i teɣri. Din i nebda leqdic, timsizzliyin n ddabex n ufus, ddabex n uḍar, timsizzelt n tiddas, semi marathon , tagella n Leqbayel ....atg. Uqbel ad nebdu timsizzliyin nεeyyen tacemlit tameqqrant s lmendad n tejmaεit n taddart. Tεedda tcemlit akken ilaq. Imezdaɣ akken ma llan qeccuc meccuc, ameẓyan ameqqran am wakken ara d-yers yitbir acebḥan i d-yewwin lfal n lxir ɣef taddart -nneɣ . D ayen i iyi-yeǧǧan ad d-iniɣ acuɣer ur nettekka ara di temsizzelt n tudrrin zeddigen. Di temlilit i d-yellan tameddit-nni, d lferḥ wis sin i d- yerzan ɣer wudmawen n yilmezyen -nneɣ.
Tεedda tmeɣra n yennayer di tegnatin igerrzen nezzeh, d ayen yeǧǧan imezdaɣ ad amnen belli nezmer ad d-nḥelli arraz n taddart zeddigen. Nebda acebbeḥ n taddart imi tella yakan zeddiget uqbel si tcemliyin i d-ttheyyin yiεeyyalen n useqqamu n taddart. Xas akken neεteb azal n 6 wayyuren deg ucebbeḥ d useggem n taddart, nessaweḍ nḥella-d arraz wis 6 si 73 n tudrin i yettekkan di temsizzelt Ɛisat Rabeḥ. D tameɣra tameqqrant i nexdem, neεreḍ-d deg-s akk tudrin i aɣ-d-yezzin i wakken ad walin ccbaha n taddart -nneɣ, u ad sεun lḥir ula d nutni ad xedmen am nekkni neɣ ugar.
Ufiɣ-d d akken ma neddukkel, nezmer ad nali adrar, ad nezger i yeẓra εlayen. Dɣa din i d-nessawel i temlilit tayeḍ i wakken ad d- nesbedd tidukliwin ara ikemmlen leqdic ɣer sdat . Syin, nefreq ilmeẓyen ɣef tdukliwin, yal wa nerra-t anida iḥemmel.
Wa ɣer tidduklla n twennadt, wa ɣer tiddukla tadelsant, wa ɣer tiddukla n tmetti akked d tin n waddal. Yal tiddukla tettheggi-d kra si leqdicat-is di yal ttiεad. Amedya, tiddukla tadelsant tagmat ideg lliɣ d aεeyyal, tesfugel yennayer, 20 yebrir d usexten i warrac di taddart- nneɣ.
Tutlayt-inu : D acu d isenfaren-ik i yimal?
Lyas Ayt Izid: Isenfaren akka tura, llan acu kan imi teḥres teswiεt, ǧǧiɣ-ten i wussan i d-iteddun ahat ma nedder ad yili wammud n tmedyezt, Ncallah.
Tutlayt-inu : Awal-ik n taggara ?
Lyas Ayt Izid: Ssarmeɣ lliɣ d afessas fell-awen. Tanemmirt-nwen ɣef tdiwennit. Ssarameɣ-awen afud igerrzen di leqdic-nwen.
Tadiwennit, texdem-itt Farida Cebbiri
https://sadbendali.blogspot.com/2022/05/tadiwennit-d-umedyaz-lyas-ayt-izid.html
tanemmirt ɣef tdiwennit-a igerzen, yewwi-d ɣef yal asentel, tuttriwin gerzent, tiririt n umedyaz-a ur txuṣ affud igerzen fell-awen
RépondreSupprimerTanmmirt d tameqrant fellawen
RépondreSupprimerBonne continuation bravo
RépondreSupprimerMerci frère
RépondreSupprimer