Igmaḍ n tutlayt tamaziɣt deg ukayad n BEM

 Seg wasmi tudef tutlayt tamaziɣt deg uselmed deg yiɣsuren n usegmi aɣelnaw,  ur nesli ara s kra n tesleḍt n yigmaḍ-is iɣurbizen neɣ n uktazal n yigburen d wahilen n uselmed-is. Ula d igmaḍ deg yikayaden unsiben am BEM, ama gerrzen ama xuṣṣen, ur sellen ara medden yis-sen imi kecmen deg unagraw n uktazal amatu ger tangiwin nniḍen. Γummen, ffren am  tsegnit deg walim. 

Akayad n BEM
Anida yessaweḍ uselmed n Tmaziɣt assa?

 D acu d aswir-is ma nesserwes-it akked tangiwin tiseklanin nniḍen i lemmden warrac-nneɣ deg yiɣerbazen? S wudem unsib, adabu n tmurt s uɣlif-is, d netta i ibedden ɣef useddu n yirmuden isnegmanen akk, gar-asen Tamaziɣt. D tidet, tanga tsul (mazal-itt) ur kfin ara fell-as wuguren. Ahat akka i tt-bɣan aṭas n wid ur nzeggel tagnit akken ad as-reglen abrid neɣ ad as-gen tiseɣlay. Icenga-s, llan di yal tiɣmert: tadbelt, tasertit, timetti daɣen. Akken yebɣu yili, aselmed n tutlayt tamaziɣt, yuɣal d tilawt, ladɣa di Tmurt n Leqbayel. Taneqqiḍt taberkant, d asiteb ay ulac fell-as. Xas ttunefken-as wallalen, mmuggen-as wahilen, ttujerrden-as yiswiyen; ulac wi as-yefkan azal i yidis-a ɣef i d-newwi awal deg umagrad-a-nneɣ. Annect-a ulac-it ula seg wid ilan assaɣ usrid yid-s s twuri-nsen am useqqamu unnig n timmuzɣa (HCA), imaswaḍen n Tmaziɣt, igezda isdawanen n tutlayt d yidles, CNPLET…? Wissen ma d ayen iweεren fell-asen neɣ d astufu kan ur as-testufan ara! Wissen melmi ara d-akint tismin ɣef tin yessidiren, yesseččayen, igan ismawen i waṭas n wid yettgensisen tutlayt n Masensen.

Seg ukayad ɣer yigmaḍ:

Ass-a, asmel-nneɣ "tutlayt-inu", yeɣtes ad d-yeg afus, yemmeɣ iga taɣuri s yizwilen di tsestant di 4 yiɣerbazen ilemmasen n Tmurt n Leqbayel. Iɣerbazen-a, d wi:

- Meddur Rabeḥ n Tfuɣalt di tɣiwant n Wayt Yeḥya Musa - asun n Draε Lmizan deg waɣir n Tizi uzzu.

- Unar Muḥemmed di Maεatqa, deg waɣir n Tizi Uzzu.

- 11 yimeɣrasen n Tiɣilt Buceqfa - Ayt Rzin deg waɣir n Bgayet

Malek Qadum Aqbu deg waɣir n Bgayet

Ur d-neqqar ara d tazrawt talqayant ara d-neg maca ahat d ayen i izemren ad yeldi allen n wid yebɣan ad muqlen ɣer wanida yessaweḍ uselmed n Tmaziɣt deg uɣerbaz azzayri d userwes akked d tutlayin nniḍen: Taεrabt, Tafransist akked Tneglizit.

D tidet, amahil am wa, d win yesran i unekcum s telqey deg wahilen, tarrayt , iswiyen n uselmed, allalen… Akken yebɣu yili, deg wayen yerzan isental n yikayaden unsiben, ttunefkayen ɣef yiwet talɣa yezdin 4 tutlayin. Ma tella yiwet seg-sent ideg ttmagaren yinelmaden iεewwiqen, iban kan: d Tamaziɣt. Anelmad, yezmer ad yefferfec, ad yecceḍ deg ufran n usentel ger tferkiyin n ukayad di tantaliwin yemgaraden i yuran ta s yisekkiken n Tlatinit, Tifinaɣ d Taεrabt. Deg umedya, teḍra-as i yiwen unelmad n uɣerbaz Meddur di Tfuɣalt - Tizi Uzzu, i ixedmen ɣef usentel n Tcawit deg wadeg n Teqbaylit. Imi d-yewwi 9/20, annect-a, yessuder-as-d deg ugmuḍ-is akked win n tanga.

Send ad nessali amagrad-a, nuẓa ɣer waṭas yiɣerbazen ilemmasen akken ad d-nawi izwilen d yigmaḍ iɣurbizen iɣef ara nebnu amagrad. Mačči d ayen isehlen imi: xas akken iselmaden n Tmaziɣt, fkan-d s wudem maca kra n yinemhalen zgan-d d tiseɣlit. Yiwen unemhal di Tmurt n Leqbayel, mi as-tessuter tselmadt n Tmaziɣt igmaḍ n tangiwin akk, yegguma ad as-ten-d-imudd. Tiririt i as-d-yefka tessewham. Yenna-as-d: ur zmireɣ ara ad am-d-fkeɣ akk igmaḍ, ma ulac iselmaden nniḍen ad ten-iɣaḍ lḥal.

Aserwes: Igma n Tmaziɣt, ufraren ɣef wid n tangiwin tiseklanin nniḍen:

a- Amḍan n yinelmaden i yufraren deg ukayad n BEM s yizwilen :


Tafelwit n yinelmaden yufraren di BEM 2022 s yimḍanen

b-Afmiḍi n yinelmaden i yufraren deg ukayad n BEM :

Afmiḍi n yinelmaden yufraren di BEM 2022

c- Amyezwar ger tangiwin:

Amyezwar ger tangiwin BEM 2022

Tagrayt:

Igmaḍ i d-nefka deg ufella, xas d kra yimedyaten kan, nezmer ad d-nessuddem seg-sen dakken tutlayt tamaziɣt teṭṭef amkan-is deg uselmed. Tesra kan ad frun wuguren i tettidir, daɣen ad as-ttunefken wallalen akked wazal i tuklal. 

Mi ara nwali igmaḍ-is igerrzen zdat tutlayin nniḍen, ad negzu dakken tla azal ɣer yinelmaden d yimarawen-nsen. Ma d iselmaden xas ttidiren ddeqs n yiɣeblan n wallalen, n usileɣ d tikci n wazal, igmaḍ n umahil-nsen ur yezmir ad ten-yeffer yiwen.

Tutlayt tayemmant neɣ n tyemmat, d yiwen wallal swayes igezzu ugrud anamek n tudert d umaḍal d twennaḍt-is. Tutlayt tayemmant, d amdakkel bu wazal ameqqran i wawwaḍ ɣer yiswi n usedwel igerrzen i yal yiwen. Yis-s i yettili uḥraz n tmagit n uɣref d tgemmi-ines tadelsant. Daɣen, tettal-aneɣ aṭas akken ad nessenfali tiktiwin d yiḥulfan-nneɣ ilqayanen. 

Tutlayt tayemmant (am Tmaziɣt), mi ara taf iman-is, tettnefli, tẓeḍḍ tagmat, talwit, d umqader ger yimsiwlen-is i yettafen iman-nsen deg-s.

Assa, xas yewwi-d ad neg azal i uselmed n waṭas tutlayin i tarwa-nneɣ, annect-a d win i ilaqen ad yezzi i tutlayt n uɣref -  tamaziɣt. Yis-s i yessefk i ugrud amecṭuḥ ad yebdu asurif-is amezwaru deg uɣerbaz. Tid nniḍen, ad d-ḍefrent. Ur nezmir ad nemdel tiwwura fell-asent acku aselmed agtutlay, yettεawan deg usdiwen d yiɣerfan n tmura nniḍen, daɣen deg usnerni n tussniwin d ttiknulujiyin.

Sadaq Bendali

https://sadbendali.blogspot.com/2022/07/igmad-n-tutlayt-tamazit-deg-ukayad-n-bem.html


Commentaires

Enregistrer un commentaire